Καρύδια: για να γίνετε σκληρό… καρύδι!

Τα καρύδια περιλαμβάνονται στους ξηρούς καρπούς και είναι παραδοσιακό τρόφιμο της Μεσογείου, της Νότιας Αμερικής και της Ασίας. Η καρυδιά είναι ένα από τα αρχαιότερα δέντρα γνωστά στους ανθρώπους, με ιστορικές αναφορές από την εποχή της Περσίας το 7000 π.Χ.

Τα καρύδια είναι πλούσια σε λιπαρά (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα), λινολεϊκό και α- λινολενικό οξύ, πρωτεΐνες, φώσφορο, φυλλικό οξύ, χαλκό, μαγνήσιο και κάλιο, με καλή αναλογία σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες, τανίνη  και βιταμίνη Ε, πλούσια σε ενέργεια και χαμηλά σε σάκχαρα και κορεσμένα λιπαρά οξέα.

Συγκρίνοντάς τα με τους περισσότερους ξηρούς καρπούς, που περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, τα καρύδια είναι μοναδικά, επειδή είναι πλούσια σε ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα(1). Τα καρύδια διακρίνονται για την πλούσια διατροφική τους αξία σε σχέση με τα φιστίκια, τα αμύγδαλα, τα φιστίκια Αιγίνης και άλλους ξηρούς καρπούς(2).

Συγκεκριμένα, σε μία μελέτη βρέθηκε ότι τα αντιοξειδωτικά τους είναι 2 -15 φορές ισχυρότερα από τη βιταμίνη Ε, η οποία είναι γνωστή για την ιδιότητά της να μας προστατεύει ενάντια στις αρρώστιες. Προγενέστερες μελέτες έχουν συσχετίσει την τακτική κατανάλωση ξηρών καρπών, με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, διαφόρων τύπους καρκίνου, σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και άλλων προβλημάτων υγείας(2).

Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση καρυδιών καθυστερεί την ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη στα ποντίκια και έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε πολλά γονίδια σχετικά με την ανάπτυξη όγκου. Έρευνα που παρουσιάστηκε από την American Chemical Society στο San Francisco, έδειξε ότι όταν τα ποντίκια με όγκο στον προστάτη κατανάλωναν ποσότητα καρυδιών, που εύκολα μπορεί να καταναλωθεί από έναν άνδρα, η ανάπτυξη του όγκου ήταν ελεγχόμενη(3).

Μία άλλη μελέτη, που επιβεβαιώνει όλο και περισσότερο τις ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες των καρυδιών,  παρουσιάστηκε στην 100ή ετήσια σύσκεψη της American Association for Cancer Research το 2009. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η διατροφή με καρύδια μείωνε ουσιαστικά την εκδήλωση καρκίνου του μαστού(7).

Επίσης, προσθέτοντας μια μέτρια και όχι υψηλή, ποσότητα καρυδιών σε ένα ήδη υγιεινό διατροφικό σχήμα, τα ηλικιωμένα άτομα μπορούν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους σε καθήκοντα που απαιτούν κινητικές και συμπεριφοριστικές ικανότητες, σύμφωνα με έρευνα από την Agricultural Research Service (ARS). Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε ηλικιωμένα ποντίκια, έδειξε ότι οι δίαιτες που περιέχουν 2-6% καρύδια, είναι ικανές να βελτιώσουν τις κινητικές και γνωστικές ανεπάρκειες. Οι ερευνητές τόνισαν, ότι τα καρύδια, εάν τρώγονται με μέτρο, φαίνεται, μεταξύ άλλων τροφών που περιέχουν πολυφαινόλες, να παρουσιάζουν πολλαπλές δράσεις στον νευρικό ιστό(4).

Παρομοίως, σύμφωνα με μία ερευνητική ομάδα του Penn State, μία δίαιτα πλούσια σε καρύδια και καρυδέλαιο μπορεί να προετοιμάσει το σώμα να διαχειριστεί καλύτερα το στρες(5). Όπως εξηγούν η δρ West και οι συνεργάτες της στην «Επιθεώρηση του  Αμερικανικού Κολεγίου Διατροφής» (JACN), τα καρύδια είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, ένα θρεπτικό συστατικό το οποίο έχει τεκμηριωθεί ότι ελαττώνει την «κακή» (LDL) χοληστερόλη και δρα προστατευτικά στην καρδιαγγειακή υγεία(5).

Έτσι, η κατανάλωση καρυδιών μετά από ένα γεύμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζωικό λίπος φαίνεται να προσφέρει μεγαλύτερη προστασία στις αρτηρίες από τις βραχυπρόθεσμες βλάβες του ζωικού λίπους, σε σύγκριση με το ελαιόλαδο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Journal of the American College of Cardiology», το 2006. Με βάση τα αποτελέσματα, προσθέτοντας καρύδια, βοηθιέται η διατήρηση της ελαστικότητας και της ευκαμψίας των αρτηριών, ανεξάρτητα από τα επίπεδα χοληστερόλης των ατόμων. Αυτή η ελαστικότητα επιτρέπει στις αρτηρίες να διαστέλλονται όταν χρειάζεται και να αυξάνουν την ροή αίματος στο σώμα. Έτσι, περιορίζεται ο κίνδυνος για εγκεφαλικά επεισόδια και εμφράγματα του μυοκαρδίου(6).

Τα καρύδια, όπως προαναφέρθηκε, είναι πλούσια σε ακόρεστα (μονοακόρεστα και πολυακόρεστα) λιπαρά οξέα, τα οποία σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας μπορούν να δράσουν σαν αναστολείς της χολολιθίασης και να προστατέψουν τα άτομα ενάντια στον σχηματισμό πετρών στη χολή(8). Άλλη μία ιδιότητα των καρυδιών, είναι ότι βελτιώνουν το μεταβολισμό της γλυκόζης και βοηθούν στη δράση της ινσουλίνης. Διάφορες έρευνες έδειξαν ότι μία υψηλότερη πρόσληψη μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων βελτιώνει την ευαισθησία της ινσουλίνης(9).

Επίσης, σε διάφορες μελέτες βρέθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης ξηρών καρπών και στεφανιαίας νόσου (όσο δηλαδή αυξάνεται η κατανάλωση καρυδιών, τόσο μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και αντίστροφα). Αυτά τα επιδημιολογικά ευρήματα υποστηρίζονται από διάφορες κλινικές μελέτες, στις οποίες δίαιτες πλούσιες σε ξηρούς καρπούς είχαν ευεργετικά αποτελέσματα στα λιπίδια του αίματος(9).

Επιπρόσθετα, υπάρχει ένα επιπλέον πλεονέκτημα στην επιλογή των καρυδιών ως πηγή αντιοξειδωτικών. Η θερμότητα από το ψήσιμο των ξηρών καρπών μειώνει γενικώς την ποιότητα των αντιοξειδωτικών που περιέχουν(2). Οι άνθρωποι όμως συνηθίζουν να τρώνε τα καρύδια, ωμά, παρά καβουρδισμένα, με αποτέλεσμα να παίρνουν πλήρη τα αντιοξειδωτικά.

Με βάση όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, διαπιστώνουμε πόσο σημαντικά είναι για τη διατροφή και την υγεία μας τα καρύδια. Ωστόσο, αν και τόσο υγιεινά, δεν καταναλώνονται στον βαθμό που θα έπρεπε. Σύμφωνα με έρευνα, οι ξηροί καρποί αποτελούν μόλις το 8% της ημερήσιας πρόσληψης αντιοξειδωτικών στη διατροφή του μέσου ανθρώπου(1). Κι αυτό, είτε γιατί πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τις ευεργετικές ιδιότητες των καρυδιών, είτε γιατί μπορεί να ανησυχούν για την περιεκτικότητά  τους σε λιπαρά και θερμίδες.

Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι ότι στα άτομα που συμμετείχαν σε διάφορες έρευνες δεν παρατηρήθηκε αξιόλογη συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης ξηρών καρπών και αύξησης του βάρους(1,8,9).

Αρκεί να προσέχετε το μέγεθος της μερίδας. Περίπου 7 καρύδια την ημέρα, είναι αρκετά για να λάβει κάποιος ικανοποιητικές ποσότητες αντιοξειδωτικών. Έτσι, την επόμενη φορά που θα χρειαστείτε κάποιο σνακ, προτιμήστε καρύδια αντί για μπισκότα ή πατατάκια. Βάλτε τα καρύδια στη διατροφή σας, προσθέτοντάς τα στα δημητριακά σας, σε πολύσπορα ψωμιά, σε μπισκότα, σε χορτοφαγικά χάμπουργκερς, σε dressing σαλατών, αλλά καταναλώστε τα και σαν σνακ, σκέτα ή με γιαούρτι και μέλι ή με αποξηραμένα φρούτα.

Συνοψίζοντας, οι επιλογές των τροφίμων που κάνουμε για να φάμε κάθε μέρα, έχουν σοβαρές και διαρκείς επιδράσεις στη σωματική και στην ψυχική μας υγεία. Οι έξυπνες διατροφικές επιλογές μπορούν να μας προστατεύσουν από καρδιακές παθήσεις, ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος, να συμβάλουν στην πρόληψη του καρκίνου, να δυναμώσουν τη μνήμη και το πνεύμα, ενώ είναι δυνατόν να μας προσφέρουν μια καλύτερη και μακρύτερη ζωή. Τα καρύδια έχουν σημαντική διατροφική ιστορία και θα πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής μας διατροφής.

Πηγή