Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα – Υγεία από τη Θάλασσα

Για χρόνια, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της έρευνας για τη διατροφή και την υγεία. Πολυάριθμες μελέτες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη και τη θεραπεία μιας ποικιλίας διαφορετικών ασθενειών. Αυτά τα δεδομένα αποδεικνύουν την ιδιαίτερη σημασία των απαραίτητων ω-3 λιπαρών οξέων και μας επιτρέπουν να τα εντάξουμε στο ίδιο επίπεδο με άλλα βασικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και μέταλλα. Η κύρια πηγή των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι τα ψάρια της θάλασσας, τα οποία θα πρέπει, επομένως, να αποτελούν ένα τακτικό κομμάτι μιας μελετημένης και υγιεινής διατροφής.

Για αρκετά χρόνια τώρα, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα προσελκύουν την προσοχή των επιστημόνων, οι οποίοι ανακάλυψαν ότι, παρά την πλούσια σε λίπος διατροφή, τα μέλη της φυλής Ινουίτ, που ζουν στις αρκτικές περιοχές του Κεντρικού και Βορειοανατολικού Καναδά και στη Γροιλανδία, έχουν λιγότερα καρδιαγγειακά νοσήματα και πολύ λίγες καρδιακές προσβολές σε σύγκριση με τους ανθρώπους που ζουν στην Κεντρική Ευρώπη. Η παραδοσιακή διατροφή των Inuit που είναι βασισμένη στο ψάρι, έχει αναγνωριστεί ως ο κύριος λόγος για αυτό. Πέρα από αυτό, υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι αυτά τα συστατικά των θαλάσσιων ψαριών έχουν ιδιαίτερη αξία για τη συνολική υγιή λειτουργία του σώματός μας.

Μερικές φωνές, ωστόσο, προσπαθούν να αμφισβητήσουν την αναμφισβήτητα θετική επίδραση των ω-3 λιπαρών οξέων και συγχέουν τον, ασχολούμενο με την υγεία του, καταναλωτή. Αυτός είναι επαρκής λόγος, ως εκ τούτου, για μας, προκειμένου να εξερευνήσουμε λεπτομερώς αυτές τις ενώσεις και να έχουμε στη συνέχεια μια πιο προσεκτική ματιά στις δυνατότητες για την υγεία, αυτών των απαραίτητων λιπαρών οξέων, σε επόμενα Γράμματα Υγεία.

Βασικές γνώσεις για τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα

Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που δεν μπορούν να παραχθούν από τον ίδιο τον οργανισμό, αλλά είναι, ωστόσο, ζωτικής σημασίας για τη ζωή. Περιγράφονται ως εκ τούτου, επίσης, ως απαραίτητα λιπαρά οξέα. Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να βρεθούν στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, καθώς και στα φυτικής προέλευσης. Το λεγόμενο α-λινολε- νικό οξύ (ALA) μπορεί ειδικότερα να βρεθεί στο λινέλαιο, το κραμβέλαιο, το σογιέλαιο ή το καρυδέλαιο. Ωστόσο, δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο τα ω-3 λιπαρά οξέα ζωικής προέλευσης. Τα πλούσια σε λιπαρά ψάρια, περιέχουν τα βιολογικά πιο ενεργά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που είναι το εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA).

Τα θαλάσσια ζώα καταναλώνουν α-λινολενικό οξύ με το φυτο- πλαγκτόν και δημιουργούν από αυτό, το εικοσιπεντανοϊκό και δοκοσαεξανοϊκό οξύ. Κατ' αρχήν, και το ανθρώπινο σώμα μπορεί επίσης να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη και πιο ενεργή αλυ- σίδα EPA και DHA, από τα ω-3 λιπαρά οξέα φυτικής προέλευσης. Ωστόσο, αυτό είναι δυνατό μόνο σε ένα μικρό βαθμό, καθιστώ- ντας έτσι αναγκαία τη συχνή κατανάλωση ψαριών, ώστε να επι- τύχουμε μεγαλύτερες ποσότητες EPA και DHA.

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που περιέχονται στα ψάρια βαθειάς θάλασσας, όπως ο σολομός, η αντζούγια, η σαρδέλα, η ρέγγα, ο κολιός ή το τόνος, είναι ιδιαίτερα ψηλά.

Οι δυνατότητες που προσφέρουν για την υγεία τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: μια σύνοψη

Από τα πρώτα στάδια της ζωής, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχουν ουσιαστική σημασία για τη φυσιολογική ανάπτυξη του ανθρώπου. Λόγω της μεγάλης ανάγκης για ω-3 λιπαρά οξέα που έχει το έμβρυο, εξ αιτίας της ραγδαίας ανάπτυξης του, η επαρκής παροχή αυτών των θρεπτικών ουσιών είναι πολύ σημαντική κατά τη διάρ- κεια της εγκυμοσύνης. Στις αρχές της νηπιακής ηλικίας, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι σημαντικά για την υγιή ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος και, ως εκ τούτου, για τη βέλτιστη εγκεφαλική λειτουργία και την όραση. Επιπλέον, εκτός από την αξία τους ως απαραίτητων θρεπτικών συστατικών - για παράδειγμα, ως μέρος των κυτταρικών μεμβρανών και ως βασικές ουσίες για ρυθμιστές ορμονών - επωφελούμαστε επίσης από τις προληπτικές και θερα- πευτικές ιδιότητες των ω-3 λιπαρών οξέων στη μετέπειτα ζωή.

Ας ρίξουμε μια ματιά στις δυνατότητες αυτών των σημαντικών διατροφικών παραγόντων από την άποψη του προληπτικού και υποστηρικτικού θεραπευτικού τους ρόλου στα κοινά προβλήμα- τα υγείας – οι οποίες, όπως θα δούμε, παρέχουν μιαν ακόμη απόδειξη της σημασίας που έχει η ιδανική πρόσληψη τους από τα κύτταρα του οργανισμού μας.

Σύμφωνα με πολυάριθμες ερευνητικές εργασίες, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Μεταξύ άλλων, αυτό οφείλεται στην επίδρασή τους στο μεταβολισμό των λιπιδίων, στην πίεση του αίματος και στη μείωση της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν όμως να κάνει πολλά περισσότερα ακόμα. Για παράδειγμα, οι επιπτώσεις τους σε ασθένειες, όπως αλλεργίες φλεγμονή, Alzheimer και ADHD έχουν μελετηθεί διεξοδικά.

Μελέτες επιβεβαιώνουν τα θεραπευτικά πλεονεκτήματα στις καρδιακές παθήσεις.

Σε τρεις διεξοδικούς ελέγχους, αναλύθηκαν μελέτες με σύνολο

32.000 συμμετεχόντων. Αυτοί οι έλεγχοι απέδειξαν ότι οι ασθενείς που λάμβαναν συμπλήρωμα διατροφής με τη μορφή των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων (DHA και EPA) είχαν μεταξύ 19 και 45 τοις εκατό λιγότερα καρδιακά επεισόδια, από τα άτομα στις ομάδες ελέγχου.

Από θεραπευτική σκοπιά, ως εκ τούτου, είναι φρόνιμο να καταναλώνουμε περισσότερα λιπαρά ψάρια ή συμπληρώματα ιχθυε λαίου. Στην περίπτωση υφιστάμενων καρδιακών παθήσεων, συνιστάται να καταναλώνουμε 1 γραμμάριο ωμέγα-3 λιπαρών οξέων την ημέρα.

Οι ασθενείς με υπερτριγλυκεριδαιμία μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων - ένας σημαντικός παράγοντας κιν- δύνου για την αρτηριοσκλήρωση - κατά 20 έως 50 τοις εκατό, αν λαμβάνουν 3 έως 4 γραμμάρια DHA και EPA καθημερινά. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18316000)

Ιάπωνες επιστήμονες που παρατήρησαν μια σύνδεση μεταξύ υψηλής κατανάλωσης ψαριών και χαμηλού κινδύνου καρδια- κών παθήσεων και εμφράγματος, ανέφεραν παρόμοια αποτελέ- σματα. Αν καταναλώνονται ημερησίως 20 γραμμάρια ψαριών, ο κίνδυνος μη-θανατηφόρου εμφράγματος μπορεί να μειωθεί σημαντικά. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16401768)

  

Η κατάσταση εφοδιασμού ωμέγα-3 λιπαρών οξέων

Παρά όλα τα οφέλη που λαμβάνουμε από μια καλή διατροφή με αρκετά ψάρια της θάλασσας, υπάρχουν ακόμα μερικά καθοριστικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν: Παίρνουμε πραγματικά επαρκείς δόσεις ωμέγα-3 λιπαρών οξέων; Είμαστε σε θέση να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες του σώματός μας για αυτά τα θρεπτικά συστατικά;

Υπάρχουν ανησυχητικές πληροφορίες για τα θέματα αυτά. Στις περιφέρειες της Κεντρικής Ευρώπης, για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι δεν τροφοδοτούνται επαρκώς με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Μόνο μερικοί άνθρωποι καταναλώνουν τα συνιστώμενα δύο γεύματα ψαριών την εβδομάδα, που περιέχουν επαρκείς ποσότητες ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.

Πηγή:

www.dr-rath-foundation.org